Đất nước Mông Cổ cách đây không lâu, vẫn còn là nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Nhưng hiện nay nếu xét mọi số liệu kinh tế, nước này đều ở tình trạng rất tệ. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu nền kinh tế Mông Cổ đã lao dốc thế nào sau thời kì hoàng kim.
Nền kinh tế Mông Cổ tăng trưởng nhanh nhất thế giới đã lao dốc thế nào
Theo chuyên mục Bloomberg View, tiền tệ Mông Cổ đang xuống dốc còn việc thâm hụt ngân sách thì gia tăng với tốc độ đáng báo động. Các nhà đầu tư nước ngoài vào Mông Cổ ngày càng ít dần và kinh tế của đất nước này gần như ngừng tăng trưởng.
Một số dự án luật mới được ban hành sẽ còn làm tình hình tồi tệ hơn. Chính phủ, cùng một số ngân hàng phát triển được nhà nước hậu thuẫn, đang mắc kẹt với 1 tỉ USD giá trị trái phiếu sẽ đáo hạn trong năm đến, bắt đầu có khoản thanh toán 580 triệu USD vào tháng 3. Người dân Mông Cổ thì đang lo lắng đến mức đã đóng góp ngựa của mình để đất nước tránh tình trạng vỡ nợ.
Rất may, đã xuất hiện nhiều lựa chọn khá hơn đang mở ra trước mắt quốc gia Đông Á. Tuần này, chính phủ Mông Cổ đã đàm phán cùng Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) về một gói cứu trợ. Đây là gói cứu trợ thứ sáu của họ với đất nước Mông Cổ trong chưa đầy ba thập niên. Trung Quốc cũng sẵn sàng giúp đỡ với một số điều kiện nhất định. Ngay cả khi tránh được nguy cảnh vỡ nợ, nền kinh tế Mông Cổ vẫn sẽ là bài học cảnh báo lâu dài.
Mông cổ sở hữu trữ lượng khoáng sản rất lớn và có chung đường biên giới với nền kinh tế lớn thứ 2 hành tinh, Mông Cổ từng là nơi hấp dẫn để đầu tư nhất thế giới. Kinh tế nước này đã tăng trưởng 17% trong năm 2011 khi những mỏ khoáng sản đáp ứng một lượng lớn than, đồng để đáp ứng nhu cầu của Đại lục.
Tuy nhiên, điều đáng lo khi chính phủ Mông Cổ tăng mức chi tiêu đến 56% cùng năm. Cùng với mức lãi suất thấp bất thường, Mông Cổ nằm trong những nước không mấy được tín nhiệm về mặt tín dụng có thể đi vay cùng điều kiện hấp dẫn vì nhà đầu tư chạy theo lợi suất cao hơn. Vào năm 2012, nước này đã phát hành 1,5 tỉ USD trái phiếu để chi tiêu cho những công trình công cộng. Có rất nhiều công trình sang trọng, xa xỉ mọc lên nằm rải rác trên các thảo nguyên.
Rồi thời hoàng kim của Mông Cổ đi qua. Nền kinh tế của Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, giá cả những loại hàng hóa lao dốc khiến Mông Cổ lâm vào cảnh chật vật. Tăng trưởng kinh tế chững lại còn nợ thì rất cao. Khi dự trữ ngoại hối sụt giảm, Mông Cổ tránh được cuộc khủng hoảng cán cân thanh toán với sự giúp đỡ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC).
Với gói cứu trợ mới của IMF sẽ giúp Mông Cổ tránh tình trạng phải vỡ nợ, nhưng nền kinh tế nước này cần nhiều hơn thế. Trên tất cả, quốc gia Đông Á cần đa dạng hóa nền kinh tế vốn với 1/4 GDP và 90% xuất khẩu đang phụ thuộc vào ngành khai thác mỏ. Để thực hiện được điều này, họ cần học hỏi cách tiếp cận mới với giới đầu tư ngoại, những nhà đầu tư đến từ các nước mà chính phủ quay lưng với việc chi tiêu phung phí trong những năm gần đây. Kiềm chế tình trạng tham nhũng cũng sẽ giúp ích nhiều. Ngân sách Mông Cổ cần phải siết chặt để nguồn thu được sử dụng cho việc lập quỹ đầu tư quốc gia. Nguồn quỹ này có thể giúp đất nước thoát khỏi thời kì lao dốc của các loại hàng hóa.
Nếu Mông Cổ làm được tất cả những điều trên, tương lai kinh tế của quốc gia này sẽ vụt dậy. Quốc gia có dân số trẻ và hoạt động khởi nghiệp còn chưa được mạnh. IMF ước tính rằng những mỏ khoáng sản của Mông Cổ có thể mang lại cho nước này 3.000 tỉ USD trong một khoảng thời gian dài. Chấp nhận một số nỗi đau vào lúc này có thể giúp Mông Cổ sử dụng hiệu quả một cách triệt để nguồn tài nguyên dồi dào và kết thúc tình hình kinh tế tồi tệ hiện thời.